สรุปหลักๆ ก่อนนะว่า ช่องทุกช่องในระบบอนาล๊อก หรือ ช่องเดิมๆ นั้น ยังคงดูได้ในระบบสายอากาศ และ กล่องรับจานดาวเทียมเท่านั้น
ถ้าเป็นกล่องรับ Digital ก็จะต้องเป็นผังรายการดิจิตอลที่ผู้ประมูลได้ยื่นไว้เท่านั้นเช่นกันทำไมดูช่อง 3 สรยุทย์ไม่ได้
ช่อง 3 อนาลอก โดนสั่งห้ามออกอากาศสัญญาณอนาลอกเดิมผ่านระบบดิจิตอลจากก่อนหน้านี้ที่เราได้สำรวจเมื่อวันที่ 22 เมษายนที่ผ่านมา และพบว่าช่อง 3 แฟมิลี่ (13) ช่อง 3 SD (28) และช่อง 3 HD (33) ได้นำสัญญาณในระบบอนาลอกเก่ามาออกอากาศผ่านระบบเครือข่ายทีวีดิจิตอลทั้งสามช่อง
ในช่วงทดลองออกอากาศที่ผ่านมานั้น หลังจากที่มาถึงช่วงระยะเวลาที่ใบอนุญาตมีการบังคับใช้แล้ว ช่อง 3 ในระบบอนาลอกยังสามารถรับชมได้อยู่อีก ผลคือทาง
กสทช มีมติสั่งห้ามทางช่อง 3 กระทำการดังกล่าวแล้วที่ปะชุม กสท. เมื่อวันที่ 28 เมษายนที่ผ่านมา ได้มีมติให้ทำหนังสือแจ้งไปยัง อสมท ในฐานะผู้ให้บริการโครงข่ายทีวีดิจิตอล และคู่สัญญาสัมปทานกับ บริษัท บีอีซีเวิลด์จำกัด (มหาชน) หรือช่อง 3 ระบบอนาลอก
ให้ปฏิบัติตามเงื่อนไขและกฏระเบียบต่างๆของการให้บริการโครงข่ายทีวีดิจิตอลอย่างเคร่งครัด โดยไม่สามารถนำสัญญาณจากช่อง 3 ซึ่งเป็นระบบอนาลอกมาออกอากาศในระบบโครงข่ายทีวีดิจิตอลได้ ทั้งนี้การรับชมทีวีผ่านทาง
set top box หรือกล่องทีวีดิจิตอลนั้น จะมีช่องธุรกิจ 24 ช่องคือช่องหมายเลข 13 – 36 ที่ออกอากาศในขณะนี้
การรับชมช่องต่างๆผ่านกล่องทีวีดิจิตอลและผ่านกล่องดาวเทียมในลักษณะ
Must carry จะต้องได้รับชม 36 ช่องและต้องเป็นช่องที่ได้รับอนุญาตแล้วเท่านั้น
การออกอากาศของช่องสามในระบบอนาลอก ก็ต้องเป็นระบบเดิมผ่านเสาอากาศแบบก้างปลาเท่านั้น
เพราะฟรีทีวีเดิมสามารถออกอากาศแบบคู่ขนานทั้งระบบอนาลอกและดิจิตอลจะมีเพียง 5 ช่องเท่านั้น ยกเว้นช่องสาม เพราะการออกอากาศต้องเป็นไปตามผังรายการที่ยื่นต่อ กสทช ก่อนหน้านี้ อย่างเช่นช่อง 7 นั้นสามารถออกอากาศในระบบดิจิตอลได้เพราะเป็นผู้ได้รับอนุญาตแล้ว
การที่ MUX หรือระบบโครงข่ายนำสัญญาณจากแหล่งอื่นที่ไม่ใช่ทั้ง 24 ช่องที่ได้รับอนุญาตก็จะถือเป็นการกระทำที่ผิดกฏหมาย ส่วนกล่องดาวเทียมที่ยังสามารถดูช่อง 3 เดิม
ได้อยู่นั้นก็เป็นข้อตกลงระหว่างช่อง 3 กับกล่องนั้นๆ ซึ่งจะเห็นว่าหลายกล่องอย่างของ True หรือ GMM-Z ยังมีการคงช่อง 3 ไว้ที่เลข 1 ก็เป็นการตกลงระหว่างกันเองไม่เกี่ยวข้องกับ กสทช
ท่านผู้ชมไม่ต้องตกใจนะครับ ช่อง 3 ระบบดิจิตอลมีถึง 3 ช่อง และระบบอนาลอกก็ยังสามารถดูได้อีกหลายปี เพียงแต่ว่าช่วงนี้เป็นระยะเริ่มต้นของการปรับเปลี่ยนการออกอากาศ การรับชมรายการต่างๆอาจจะยังไม่เข้าที่
ช่องรายการต่างๆอาจจะยังไม่มีรายการทีวีที่น่าสนใจนัก เพราะยังเป็นช่วงการทดลองออกอากาศกันอยู่นั่นเอง
Must carry
คณะกรรมการกิจการกระจายเสียงและโทรทัศน์ (กสท.) เมื่อ 25 มี.ค. 2556 ได้อนุมัติช่องรายการทีวีดิจิตอลประเภทบริการสาธารณะ ที่มี 12 ช่อง โดย 3 ช่อง (HD)
ให้กับผู้ประกอบการเดิมตามมาตรา 82 และมาตรา 83 ของ พ.ร.บ.องค์จัดสรรคลื่นความถี่ฯ พ.ศ. 2553 คือ ช่อง 5, ช่อง 11, และไทยพีบีเอส อีก 1 ช่อง (HD)
ให้กับไทยพีบีเอสตามข้อตกลงคืนคลื่น ส่วนที่เหลือ 8 ช่องจะให้ใบอนุญาตตามคุณสมบัติ (beauty contest) กับหน่วยงานสาธารณะ ตาม พ.ร.บ.การประกอบกิจการฯ ปี 51 ในมาตรา 11
• ช่องที่ 1-3 ความคมชัดสูง (HD) ให้กับ กองทัพบก ช่อง 5, กรมประชาสัมพันธ์ ช่อง 11, และองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ไทยพีบีเอส)
• ช่องที่ 4 ความคมชัดสูง (HD) ให้กับไทยพีบีเอส ทำรายการเด็ก เยาวชนและครอบครัว เนื่องจากมีข้อตกลงในการคืนคลื่นความถี่ให้กับกสทช.
• ช่องที่ 5 เพื่อการส่งเสริมความรู้ การศึกษา วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม
• ช่องที่ 6 เพื่อส่งเสริมศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม การเกษตร และการส่งเสริมอาชีพ
• ช่องที่ 7 เพื่อส่งเสริมสุขภาพ อนามัย กีฬา หรือการส่งเสริมคุณภาพชีวิตของประชาชน
• ช่องที่ 8 วัตถุประสงค์หลักเพื่อความมั่นคงของรัฐ
• ช่องที่ 9 เพื่อความปลอดภัยสาธารณะ
• ช่องที่ 10 เพื่อส่งเสริมความเข้าใจอันดีระหว่างรัฐบาลกับประชาชน และรัฐสภากับประชาชน
• ช่องที่ 11 เพื่อสนับสนุนการเผยแพร่และให้การศึกษาแก่ประชาชน เกี่ยวกับการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
• ช่องที่ 12 เพื่อบริการข้อมูลข่าวสารสาธารณะ แก่คนพิการ คนด้อยโอกาส เด็กและเยาวชน
ช่องที่ 1-3 จะยังคงผังรายการเดิมและมีอายุเท่ากับสิทธิใช้คลื่นความถี่เดิม โดยจะออกอากาศในระบบดิจิทัลควบคู่กับระบบแอนะล๊อก (simulcast) ส่วนช่องที่ 4-12 จะมีอายุการอนุญาต 4 ปี
การเรียงหมายเลขช่องทีวีดิจิตอลกับเลขช่องเดิมหลังจากได้เริ่มมีการทดลองออกอากาศทีวีในระบบทีวีดิจิตอลกันแล้วตั้งแต่วันที่ 1 เมษายนที่ผ่านมา หมายเลขช่องก็จะเป็นไปตามที่ทาง กสทช ได้ออกประกาศออกมา
ซึ่งมาจากการแบ่งตามหมวดหมู่และการให้สิทธิการเลือกในแต่ละหมวดหมู่กับผู้ประมูลได้ราคาสูงสุดลงมาตามลำดับ
ที่ผ่านมาเราอาจจะคุ้นชินกับหมายเลขช่องที่ออกอากาศอย่าง 3 , 5 ,7 ,9 แต่ในความเป็นจริงแล้วในระบบการออกอากาศผ่านจานดาวเทียมที่ผ่านมาอาศัยหลักการ Must Carry
ก็ต้องออกอากาศทีวีภาคพื้นดินผ่านทางระบบจานด้วยนั้น ระบบการเรียงช่องจะเป็น 1,2,3,4,5,6 สำหรับช่องทีวี 3,5,7, Modern 9, NBT, ThaiPBS ตามลำดับ
ต่อมาเมื่อเรามีทีดิจิตอล และจะมีการเริ่มออกอากาศจริงๆจังๆ ในเร็วๆนี้นั้น หากต้องอาศัยหลักการ Must Carry แล้วบังคับให้ระบบจานดาวเทียมใส่เลขช่องให้เหมือนกับระบบภาคพื้นดิน
ก็อาจจะเกิดความไม่สะดวกกับผู้ให้บริการดาวเทียมที่ว่าเลข 7 ถึง 36 นั้นมีการประชาสัมพันธ์กันอย่างแพร่หลายแล้ว
และเลขช่องหลักเดียวนั้นมีมูลค่าสูงเพราะกดรีโมทเพียงตัวเลขเดียวก็เข้าถึงช่องได้เลย ไม่ต้องกดสองเลขให้ยุ่งยาก การจัดเรียงช่องจึงมีรูปแบบที่แตกต่างกันระหว่างจานดาวเทียมและระบบภาคพื้นดิน
การจัดเรียงช่องของทีวีดิจิตอลผ่านสายอากาศ และกล่องจานดาวเทียมที่จะออกมาใหม่หลังจากนี้ก็จะมีการจัดเรียงช่องดังนี้
หมายเลขช่อง สายอากาศ ชื่อช่อง
ช่องสาธารณะ
1 ททบ.5
2 NBT
3 ThaiPBS
4-12 ช่องสาธารณะอื่นๆ
ช่องเด็ก
13 3 Family
14 MCOT Kids
15 LOCA (TV Pool)
ช่องข่าว
16 TNN24
17 THV (TV Pool)
18 News TV (Dailynews)
19 SpringNews
20 Bright TV (สามเอ)
21 Voice TV
22 Nation
ช่อง SD ความคมชัดปกติ
23 Workpoint TV
24 True 4 U
25 G25 (GMM)
26 กรุงเทพธุรกิจทีวี
27 RS
28 BEC ช่อง 3
29 MONO TV
ช่อง HD ความคมชัดสูง
30 MCOT HD
31 ONE (GMM)
32 ไทยรัฐ ทีวี
33 3 HD (BEC)
34 ATV (อมรินทร์)
35 BBTV (ช่อง 7)
36 PPTV
